Czy znacie sportowy motocykl, który tak bardzo rozpalał zmysły młodych motocyklistów? Nie ma się co dziwić, bowiem w przypadku YZF-R1 dokonano tego, co w przypadku konkurencyjnych marek się nie udało - połączono doskonałe osiągi z wyjątkowo przyjemnym dla oka designem. Mówiąc inaczej - nie znam osoby, której stylistyka dowolnego modelu R1 nie przypadnie do gustu. O kobietach nie wspominając…

Wszystko zaczęło się w 1997 roku. Przepisy w klasie Superbike zostały zmienione i umożliwiały podniesienie pojemności z 750 ccm do 1000 ccm. Pierwsza skorzystała z tego Yamaha prezentując w miejsce przestarzałej i bezpłciowej YZF-1000R Thunderace prawdziwą petardę.

Najmocniejszy seryjny czterocylindrowiec o pojemności 1000 ccm z Japonii, został zaprojektowany tylko pod kątem niewielkiej masy i doskonałych osiągów. Relacja mocy 150 KM do masy (202 kg pojazdu gotowego do jazdy) czyniła z niej doskonałe narzędzie do wyścigów. To wszystko przy całkowicie "owadziej", odlotowej, nowoczesnej stylistyce podkreślonej przez ciekawe malowania. Nie tylko mocna, ale również atrakcyjna i sprzedawana w całkiem uczciwej cenie - to rozkładało konkurencję na łopatki.

YZF-R1 RN01

W salonach, YZF-R1 pojawiła się w 1998 roku. Pierwszy model oznaczono RN01. Jej czterocylindrowy silnik posiadał pięć zaworów na cylinder (była to mocno przekonstruowana jednostka Thunderace). Blok został zintegrowany z korpusem silnika (co pozwoliło zaoszczędzić 9,5 kg) a wałki skrzyni biegów umieszczono jeden nad drugim. Jeden z nich służył także do osadzenia sprzęgła. W efekcie silnik był krótszy od tego z Thunderace o 81 mm.

Dalsze oszczędności masy uzyskano na konstrukcji ramy - lekka i sztywna wraz ze zwartą jednostką napędową pozwoliły uzyskać, sensacyjny wówczas (jak na klasę litrowego sporta) rozstaw osi 1395 mm. Krótki silnik spowodował zbliżenie osi wahacza do środka ciężkości motocykla co skutkowało doskonałym prowadzeniem i rozkładem mas. Stabilne i nowoczesne podwozie pozwalało na przeniesienie potencjału na jezdnię. Silnik skutecznie ciągnął już od 4000 obr./min. w efekcie motocykl "zbiera się jak wściekły" z każdych obrotów.

Modyfikacje

Już po roku przeprowadzono pierwsze zmiany. Poza wzorem lakierowania poprawiono mechanizm zmiany biegów. Wcześniejszy wymagał użycia dużej siły. Nowa była także pokrywa obudowy wspomnianego mechanizmu oraz sposób osadzenia wałka sterującego. Zmniejszono także wielkość rezerwy paliwa (przy tej samej pojemności baku) z 5,5 litra do 4.

Nowy model, RN04

W kolejnym roku motocykl został przekonstruowany, a nowa YZF-R1 otrzymała oznaczenie RN04. Poprawiono owiewkę, która miała lepsze parametry aerodynamiczne. Tłumik wykonano z tytanu, pokrywy silnika z magnezu, zmniejszono także grubość tarcz - w efekcie motocykl był lżejszy o 5 kg. Zmiany były jednak znacznie większe - skrócono pierwszy bieg, zupełnie nowe były także zbiornik paliwa, deska rozdzielcza, kanapa oraz reflektor.

Skorygowano przedni widelec USD. W 2001 roku motocykl pozostał bez zmian nie licząc nowych wersji kolorystycznych w tym Champion Limited Edition.
W 2002 zaprezentowano kolejną wersję, oznaczoną RN09, ale to temat na kolejny materiał.

Słabe punkty

Pierwsza generacja miała kilka słabych punktów. Akcje serwisowe z 1998 i 1999 roku dotyczyły pękających tarcz sprzęgła oraz nieszczelności układu chłodzenia. W kolejnym roku wymieniano wadliwą stopkę boczną.
W obydwu opisywanych modelach ostra eksploatacja powodowała uszkodzenia drugiego biegu. W RN01 bezsensowne katowanie na zimnym może być przyczyną pękających tulei cylindrowych. Spokojna jazda przed nagrzaniem silnika powinna zmniejszyć ryzyko tej kosztownej awarii.

Reszta podzespołów nie ma typowych wad wynikających z błędów konstrukcyjnych czy niedbalstwa wykonawczego. Jednak wstawienie mocnego, litrowego silnika w podwozie zbliżone gabarytami do sześćsetek przerastało rzesze kierowców. Duża część egzemplarzy posiada powypadkową lub wyścigową przeszłość. Przy zakupie warto zdemontować owiewki - bywa, że są w sporej części klejone, łatane, a podzespoły noszą ślady uszkodzeń mechanicznych. Osłony w pozornie ładnie utrzymanych egzemplarzach po zdjęciu okazują się laminatami lub podróbkami z Chin. Takie sztuki lepiej omijać szerokim łukiem.

Patrząc z perspektywy - mimo, że R1 był na przełomie XX i XXI wieku motocyklem dobrze sprzedającym się w Polsce - znalezienie salonowej, ładnie utrzymanej sztuki bywa bardzo dużym wyzwaniem. Szczególnie z pierwszego rocznika. Warto tutaj wspomnieć, że zadbana R1 zmienia właściciela zaskakująco szybko. Decyzja o zakupie jest podejmowana w tym modelu wyjątkowo często nie przez rozum (stan, historia, dbałość serwisowa) ale przez serce (wygląd, dodatki, osiągi).

Ceny, naszym zdaniem

Używana Yamaha YZF-R1 z roczników 1998 - 2001 kosztuje pomiędzy 6500 a 14500 zł. Cena zależy najczęściej od stanu utrzymania, mniej rocznika. Który model wybrać? Jeśli znajdziecie ładnie zadbaną sztukę - największy potencjał kolekcjonerski ma czerwono-białe malowanie z 1998 roku. Pod względem konstrukcyjnym, nieco dojrzalsze są egzemplarze z 1999, a maszyny oznaczone RN04 to sprzęty lżejsze, bardziej dopracowane i po prostu lepsze. Rozsądek zatem podpowiada RN04…